1920 yilning 2 fevralida Xiva xonligida sodir etilgan inqilob natijasida Said Abdullaxon hokimiyatdan ag‘darildi va shu yilning 26 aprelida Xorazm Xalq Sovet Respublikasi (XXSR) e’lon qilindi. Bu voqea Turkiston general-gubernatorligining tugatilishi va Turkiston Avtonom Sovet Respublikasi tashkil topishi bilan bog‘liq bo‘lib, bolsheviklar Rossiyada amalga oshirgan “xalq inqilobi”ni Xorazmga ham eksport qilishga harakat qildilar.

1924-1925 yillardagi ma’muriy-hududiy chegaralanish natijasida Xorazm SSR tugatilib, uning hududi yangi tashkil etilgan O‘zbekiston, Turkmaniston va Qozog‘iston SSRlariga qo‘shildi.

Bu davr tarixida XXSR xalqning milliy ozodlik harakatlari va Sovet davlatchiligi o‘rtasidagi murakkab jarayonni ifodalaydi. Bolsheviklar bu hududlarda o‘zlarining “xalq inqilobi” g‘oyalarini joriy etishga harakat qildilar, ammo mahalliy sharoitlar va ijtimoiy strukturalar hisobga olinmagan holda qilingan bu islohotlar ko‘p hollarda teskari natijalar keltirdi. XXSRning tugatilishi esa O‘rta Osiyodagi milliy-hududiy chegaralanish jarayonining bir qismi sifatida tarixiy o‘rin tutadi.

Rasmda: Xorazm XSRning 500 rubl banknotasi (1923 yil)